2-Fiziksel Büyüklükler ve Birimler
FİZİKSEL BÜYÜKLÜKLER
Fiziksel büyüklükler taşıdıkları anlama göre iki başlık altında incelenir.
Temel Büyüklükler : Kendi başına ifade edildiklerinde bir anlamı olan büyüklüklerdir. Yapılan ölçmeleri ifade etmek için başka büyüklük kullanılmıyorsa bu büyüklüklere temel büyüklük denir.
Fizikte kullanılan Temel Büyüklükler 7 tanedir. Bu büyüklükler ve birimleri (SI birim sisteminde) aşağıdaki gibidir. Bu büyüklükler yukarıdan aşağıya doğru KISAMUZ şeklinde öğrenilebilir.
Büyüklük Birimi (SI)
Kütle…………………kg (kilogram)
Işık şiddeti…………cd (candela)
Sıcaklık……………..derece (K)
Akım şiddeti……….A (amper)
Madde miktarı…….mol
Uzunluk……………..m (metre)
Zaman……………….s (saniye)
Türetilmiş Büyüklükler : Başka büyüklükler yardımı ile ifade edilebilen, matematiksel olarak tanımlanmış büyüklüklerdir. Türetilmiş büyüklüklerin sayısı çok fazladır. Basitçe şunu ifade edebiliriz:
Temel Büyüklüklerin dışındaki bütün büyüklükler, türetilmiş büyüklüklerdir. Fizikte kullanılan türetilmiş büyüklüklerden bazıları aşağıdaki gibidir.
Büyüklük Birimi (SI)
Kuvvet…………………N (newton)
İş………………………..J (joule)
Hız……………………..m/s
Basınç…………………pa (pascal)
Temel Büyüklüklerin Ölçülmesi
Kütle ölçümü : Kütle eşit kollu terazi ile ölçülür. Uluslararası birim sisteminde (SI) kullanılan kütle birimi kilogram (kg) dır.
Uzunluk ölçümü : Uzunluk metre ile ölçülür. Uluslar arası birim sisteminde (SI) kullanılan uzunluk birimi metre (m) dir. Uzunluk ölçü birimleri onar onar büyür ve küçülür.
Akım şiddetinin ölçülmesi : Akım şiddeti ampermetre ile ölçülür. Uluslararası birim sisteminde (SI) kullanılan akım şiddeti birimi amper (A) dır.
Sıcaklık ölçülmesi : Sıcaklık termometre ile ölçülür. Uluslararası birim sisteminde (SI) kullanılan sıcaklık birimi kelvin (K) dir. Günlük hayatta sıcaklık birimi olarak derece celcius (°C) kullanılır.
Ölçmede Hata : Ölçme sonucu ile gerçek değer arasındaki fark ölçmede hata olarak tanımlanır. Ölçmede hatanın sebepleri :
- Ölçme yöntemi
- Ölçmeyi yapan kişi
- Ölçme aracı
- Ölçme işleminin yapıldığı ortam
Bir cevap yazın